26 lip 2018

25w. Szlakiem Złotej Róży - Gostyń



Złote Róże ofiaruje Papież jako wyraz szacunku i uznania. Od X wieku otrzymywały je i wybitne osoby i wyróżniające się kościoły. W Polsce trzy Sanktuaria zostały obdarowane papieską Złotą Różą: w Częstochowie, w Kalwarii Zebrzydowskiej i w Gostyniu. W Polsce jest też jedyna na świecie Czarna Róża, którą w 2006 Papież Benedykt XVI uhonorował Miejsce Pamięci w Auschwitz-Birkenau.


W Gostyniu Złota Róża stoi przy Cudownym Obrazie Matki Bożej Świętogórskiej. Pierwszą kaplicę w tym miejscu wybudował w XV w  dziedzic Gostynia Piotr Borek-Gostyński. Niedługo potem w 1495 dochodzi do spektakularnego cudu, uzdrowienia od 3 lat sparaliżowanego, który przybył tu by prosić o ratunek dla siebie. Krukiew, na której się wspierał wisi do dziś na lewym filarze przy wejściu do prezbiterium. W 1675 rozpoczęto budowę świątyni.

Fundatorem był Adam Konarzewski z pobliskiego Pępowa, który dziękował tym za dar życia, mimo, iż jego matka była uznana za niepłodną, a on sam w dzieciństwie chorował i cudownie wyzdrowiał. Rok później zmarł i jego dzieło kontynuowała jego żona Zofia. W 1698 odbyła się konsekracja świątyni z prowizorycznym dachem. A więc po 23 latach. W 1731 zakończono budowę czyli po 56 latach. Po kolejnych 25 latach w 1756 pokryto kopułę miedzianą blachą, którą ufundowała wnuczka Adama, Weronika.


W Gostyniu warto obejrzeć farę,  gotycki kościół św. Małgorzaty, jeden z nielicznych zabytków średniowiecznych w Polsce zachowanych w pierwotnym stanie. Świątynia wzniesiona  została w latach 1418-1486.  Po bokach prezbiterium stoją stalle - późnogotyckie z 1514  z prawej i późnorenesansowe z  XVII w. z lewej. W kościele i w kaplicy są przepiękne sklepienia.



Na trasie przed Gostyniem jest Dolsk. W 1909  w ówczesnej wsi Banie (obecnie w granicach Dolska), zbudowano dworek należący do folwarku Podrzekta. Dworek nad rzeką nosi nazwę Villa Nova. Wokół są odnowione zabudowania folwarczne, przerobione na hotel i przepiękny ogród ze stawem, nad którym jest altana i mostek.







Dawno temu na rynku w Dolsku niedaleko Gostynia i Jarocina kilka razy w tygodniu odbywał się targ. Handlowano różnymi produktami, ale przede wszystkim sprzedawano tu kozy i wyroby z koziny. W Wielkopolsce na mieszkańca Dolska mówiono "Kożlarek".

Na pamiątkę tamtych dni na rynku w Dolsku stoi dziś pomnik kozy z brązu. Koza trzyma w pysku różę, a pomnik stał się symbolem miasta.


Urodzony w Grabonogu Edmund Bojanowski (1814-1871) w młodości chciał zostać zakonnikiem, ale ze względu na zły stan zdrowia nie przyjęto go do klasztoru. Nie przeszkodziło mu to zająć się działalnością dla innych. Niezwykle aktywnie pracował na niwie społecznej i oświatowej, m.in. zakładał biblioteki wiejskie i ochronki dla dzieci.  Pierwsza z nich powstała w 1850  w wiosce obok w Podrzeczu. Dla prowadzenia ochronek Bojanowski założył zgromadzenie Sióstr Służebniczek. 




W Grabonogu - rodzinnej wsi Edmunda Bojanowskiego, znajduje się od 1981 r. muzeum jego imienia. Jedną z sal poświęcono postaci i działalności błogosławionego. Atrakcją turystyczną są znajdujące się w muzeum zbiory etnograficzne m.in. stroje ludowe, kolekcja uli, stare narzędzia i maszyny rolnicze, obrazy i rzeźby ludowych twórców. Siedzibą muzeum jest klasycystyczny, niezwykle urokliwy dworek z ok. 1800.


Pałac rodziny Konarzewskich w Pępowie trochę widać zza płota, ale dokładnie obejrzymy za to  kościół, który ufundował  Adam Konarzewski. W ołtarzu głównym jest  cenny obraz Wniebowzięcia i Koronacji NMP, pędzla Bartłomieja Strobla. Przedstawione postaci mają twarze osób współczesnych malarzowi. Chrystus - króla Władysława IV, Najświętsza Maria Panna - królowej Cecylii Renaty, Aniołowie - kasztelanek Ossolińskich, Apostołowie - oblicza senatorów, a niewierny Tomasz - portret fundatora kościoła Andrzeja Konarzewskiego.

Inicjatorem budowy nowej, klasycystycznej rezydencji  w Gębicach był Hieronim Gorzeński herbu Nałęcz, który wszedł w posiadanie majątku poprzez małżeństwo z Antoniną z Bojanowskich. Po śmierci Hieronima Gorzeńskiego, w gębickim pałacu mieszkała nadal wdowa po nim, natomiast syn i późniejszy spadkobierca, Antoni Gorzeński   przeniósł swoją siedzibę do Śmiełowa. Wkrótce majątek został sprzedany i przeszedł w posiadanie Fritza Lucke.


Romański kościół cmentarny św. Idziego w Krobi, powstały na początku XII w, należy do jednych z najstarszych zabytków sakralnych Wielkopolski. Wokół kościoła św. Idziego w Krobi od wieków krążyła legenda, jakoby w jego miejscu było siedlisko pustelnika. Cieszył się on wielkim uznaniem wśród okolicznej ludności zamieszkującej ówczesną puszczę, więc po jego śmierci, to właśnie miejsce wskazano na budowę jednego z pierwszych w Wielkopolsce kościołów. Na rynku jest ciekawy ratusz z wieżyczką a nieco dalej kasztelania otoczona fosą.




Po Mycielskim właścicielem pałacu w Rokosowie został książę Adam Konstanty Czartoryski, a potem jego syn Zygmunt Czartoryski i wnuk Jan Roman Czartoryski (od 1930). Architektem pałacu był uczeń architekta zamku w Kórniku. Podobieństwo obu zamków widać.








Do Cichowa w 1999 sprowadzono budynki z planu filmowego Pana Tadeusza. Tak więc w Wielkopolsce znalazła się namiastka dawnej litewskiej wsi. Oprócz zabudowań są tu zwierzątka i ptaki, które będą atrakcją dla dzieci. W 2007  Cichowo zyskało kolejną atrakcję. Ruszyła kolejka parkowa, kursująca na torze o najwęższym w Polsce rozstawie szyn - 240 mm ("zwykła" kolej ma prześwit 1435 mm, a wąskotorówki od 600 do 1000 mm).





Pałac w Psarskich zbudowany został  ok .1867 przez Antoniego Raczyńskiego. Należał też do Szołdrskich a  ostatnim właścicielem przed II wojną światową był August Zaleski, minister spraw zagranicznych w latach 1926-1932, a po wojnie Prezydent Rzeczypospolitej na emigracji.









Filmik z wycieczki można obejrzeć tutaj 





Niedostępne dworki na szlaku: Mełpin, Podrzecze, Gola, Pępowo.

                                                                Mapka z wycieczki



                                                       Pozostałe zdjęcia z wycieczki

Rynek w Dolsku

Ratusz, pomnik kozy i stara pompa w Dolsku

Plaża miejska w Dolsku zaraz za kościołem

Kościół w Dolsku

Dworek od strony ogrodu

fontanna w ogrodzie dworku, w tle widać rzekę

staw w ogrodzie za dworkiem w Dolsku


Sklepienia w farze w Gostyniu

sklepienie w kaplicy fary w Gostyniu

sklepienie w Sanktuarium na Świętej Górze w Gostyniu


Ule w parku w Grabonogu


pomnik w Pępowie

Głaz pamiątkowy  w Pępowie

Pałac w Gębicach od ogrodu

ratusz z wieżyczką w Krobi

Zamek w Rokosowie od ogrodu

W Soplicowie w Cichowie


W Soplicowie w Cichowie

W Soplicowie w Cichowie

W Soplicowie w Cichowie


Pałac w Psarskich

24 lip 2018

Ciekawostki z moich szlaków



To, że w Katedrze Poznańskiej są groby pierwszych Piastów to wiemy ale, że Jan Kochanowski był proboszczem w Kicinie a Maria Leszczyńska królową Francji... te i inne ciekawostki z moich wycieczek po Wielkopolsce zebrałam razem.



Największy obraz Matejki  znajduje się w Muzeum w Rogalinie i nie jest to Bitwa pod Grunwaldem  tylko Joanna d’Arc , który  jest o 2 m2 większy od osławionej Bitwy pod Grunwaldem. szlak 4w - link tutaj 








W 1419 Władysław Jagiełło odbył pielgrzymkę z Pobiedzisk do Kościoła Bożego Ciała ul. Krakowska i ofiarował zdobytą na krzyżakach złotą monstrancję. W kościele tym znajduje się też konfesjonał ozdobiony koroną w którym spowiadał się Jan III Sobieski. szlak 1p -  link tutaj


Z Kicinem związana jest osoba Jana Kochanowskiego, który w latach 1564-1574 zajmował formalnie stanowisko proboszcza tutejszej parafii. Jednak funkcje duszpasterskie jak i administracyjne pełnił on wyłącznie za pośrednictwem swoich wikariuszy, ponieważ nie miał święceń. W tamtych czasach posiadanie parafii przez świeckich było dość powszechne.
Szlak 5w - link tutaj


W Poznaniu w Muzeum Archidiecezjalnym jest tzw. miecz św. Piotra, który Papież dał Biskupowi Jordanowi. szlak 8p- link tutaj 



Maria Leszczyńska córka naszego króla Leszczyńskiego, była królową Francji. W 1725 w wieku 22 lat została żoną 15 letniego króla Francji Ludwika XV. Urodziła 10 dzieci, była babcią króla Ludwika XVI, którego żoną była Maria Antonina. To Marii rywalką i kochanką jej męża była Madame de Pompadour. Szlak 26w - link tutaj


Na Wildzie w domu przy ul. Strumykowej obecnie Sikorskiego, urodził się aktor Roman Wilhelmi.
szlak 2p - link tutaj













Pręgierz przed ratuszem w Poznaniu powstał po 1535 roku z grzywien płaconych przez zbyt strojnie ubierające się służące. szlak 4p - tutaj









W 1828 roku ukazało się w Poznaniu  pierwsze wydanie całej  dotychczasowej twórczości Adama Mickiewicza. Poznań jest jedynym miastem, w którym są dwa pomniki  wieszcza. link tutaj



Poznański lekarz Józef Struś leczył sułtana Sulejmana Wspaniałego w czasie gdy posłował z Andrzejem Górką na dworze tureckim.

szlak 5p - link tutaj






Skrzyżowanie rzek w Wągrowcu jest jednym z dwóch na świecie, gdzie wody rzek się nie mieszają. szlak 23w - link tutaj



Jedyne źródło w Wielkopolsce jest w Żarnowcu szlak 3w link tutaj
ZAGRALI W FILMACH



Pałac w Racocie pokazywany był kilka razy w filmach. Kręcono tu m.in. "Wszystko na sprzedaż" Andrzeja Wajdy, "Między ustami a brzegiem pucharu" Zbigniewa Kuźmińskiego, a także serial "Modrzejewska".

szlak 16w - link tutaj







Pałac w Rogalinie grał w „Potopie” Kiejdany

szlak 4w - link tutaj









Jezioro Rusałka zagrało Dniepr w „Ogniem i Mieczem”

szlak 14p - link tutaj




W Iwnie nakręcono serial „ Karino” szlak 15w- link tutaj 











NAJ, NAJ, NAJ






Najbardziej znany duch w Polsce- Biała Dama z Kórnika  szlak 7w - link tutaj











Najmłodszym zamkiem w Europie jest Zamek Cesarski w Poznaniu. szlak 1 m - link tutaj 












Przy kościele w Brodach rośnie najgrubsza lipa w Wielkopolsce, ma 660 cm obwodu i wiek 350 lat. szlak 11w link tutaj 













Najgrubszy platan w Polsce jest  w parku w Dobrzycy k. Jarocina szlak 24w link tutaj 














Jedyna w Polsce owocująca palma kokosowa jest w Palmiarni w Poznaniu. szlak 22p- link tutaj 



Arboretum Kórnickie jest największe w Polsce i czwarte w Europie. szlak 7 w link tutaj 




W Owińskach znajduje się jedyny w Europie na taką skalę, ogród orientacji przestrzennej dla osób niewidomych. szlak 5w link tutaj 














Sanktuarium św. Józefa w Poznaniu jest najstarszą w Polsce świątynią poświęconą św. Józefowi. szlak 1p link tutaj 



Najstarszy kościół drewniany  w Polsce znajduje się w Tarnowie Pałuckim koło Wągrowca szlak 23w link tutaj 









 



Najstarszy w Polsce cud eucharystyczny miał miejsce w Poznaniu. szlak 1p link tutaj 





Jedyny obraz w Polsce  Claude’a Moneta - Plaża w Paurville z 1882 jest w Muzeum Narodowym w Poznaniu szlak 6p link tutaj 









Słup koniński jest najstarszym znakiem drogowym w Polsce. Stoi przed Farą w Koninie. Szlak 29w - link tutaj













Sanktuarium w Licheniu jest największą świątynią w Polsce, 8 w Europie i 12 na świecie. Szlak 29w - link tutaj













W Nowym Tomyślu na rynku stoi największy na świecie kosz wiklinowy o długości prawie 20 m, wypleciony w ciągu 3 dni przez 50 plecionkarzy z ok. 12 t wikliny. Wpisany jest do księgi rekordów Guinnessa. Szlak 22w - link tutaj








MIŁOŚĆ i ROMANSE




Emilia Sczaniecka Karol Marcinkowski nie mogli się pobrać, bo rodzina Emilii ze względu na różnice majątkowe, nie zezwoliła na ślub ale pozostali sobie wierni na zawsze.(szlak 11w) link tutaj 



W Chludowie mieszkał Roman Dmowski, który tak jak Piłsudski wzdychał do Marii Juszkiewiczowej. Po 3 letniej rywalizacji Maria wybrała Piłsudskiego. Dmowski nigdy się nie ożenił, za to Piłsudski po 7 latach małżeństwa poznał Aleksandrę Szczerbińską, z którą ożenił się po 15 latach, gdy zmarła pierwsza żona. Mieli już wtedy dwie córki. Z Marią też miał dwie córki.- szlak 2w - link tutaj



Zygmunt von Treskov z Owińsk zakochał się w córce owczarza Józefinie Koperskiej, uwolnił ją z poddaństwa pańszczyźnianego i pojął za żonę. szlak 5 w link tutaj 









Adam Mickiewicz i Konstancja Łubieńska  z Budziszewka poznali się kiedy Adam przebywał w Wielkopolsce. Konstancja była zamężna, miała pięcioro dzieci i mimo to wyjechała za Adamem do Paryża, gdzie mu się oświadczyła. Jednak rozstali się. szlak 13w link tutaj





Maciej Mielżyński  w Dakowach Mokrych zastrzelił swoją żonę Felicję i jej kochanka Alfonsa Miączyńskiego, syna przyrodniej siostry Felicji szlak 17w link tutaj











W 1342  w  Poznaniu Kazimierz Wielki poślubił Adelajdę Heską. Ślub był w Katedrze, wesele na zamku.










LEGENDY




Bukiem związana jest legenda mówiąca, że niedaleko tego miejsca podczas polowania, zmarł pod drzewem bukowym książę Mieszko I. szlak 3w link tutaj












Woźnikach na dachu kościoła jest łódź. Wiąże się ona z legendą mówiącą, że św. Franciszek podpłynął łodzią do topiącego się w bagnie człowieka i uratował go. szlak 17w link tutaj










Mosinie jest Studnia Napoleona. Kiedy adiutant podał mu wodę ze studni, okazało się, że to szampan. Szlak 17w link tutaj 






Według legendy dąb w Owińskach kazał posadzić król Władysław Jagiełło na pamiątkę nawrócenia Litwy i pobicia Krzyżaków pod Grunwaldem. szlak 5w link tutaj 












Ze źródła w Tulcach pił wodę król Władysław Jagiełło. Według przekazu Jana Długosza w orszak królewski trafił tam piorun, a król omal nie stracił życia. szlak 10w link tutaj




Z Szamotułami związana jest legenda o czarnej księżniczce. W baszcie Halszka miała być więziona przez swojego męża 14 lat. Jej małżonek, wojewoda poznański Łukasz Górka, kazał nałożyć na jej twarz żelazną maskę, aby nikt nie mógł podziwiać urody jego młodej żony. szlak 12w link tutaj







W LITERATURZE I SZTUCE





Pierwowzorem Telimeny 
z Pana Tadeusza była Konstancja Łubieńska z Budziszewka. szlak 13w link tutaj 













W księdze VII "Pana Tadeusza" Mickiewicz wspomina swojego przyjaciela Józefa Grabowskiego z Łukowa w Wielkopolsce. link 13w link tutaj 




J. Matejki w "Kazaniu Skargi" postać Halszki z Szamotuł znajduje się obok Anny Jagiellonki. szlak 12w link tutaj




W obrazie Napoleon ranny pod Ratyzboną - C. Gautherol. Dezydery Chłapowski, w mundurze szwoleżera, widoczny po prawej.szlak 18w link tutaj 











Jan Matejko uwiecznił na swoim obrazie założenie Akademii Lubrańskiego  w Poznaniu,  pod tym właśnie tytułem. szlak  8p link tutaj




Na obrazie Januarego Suchodolskiego Samosierra - przygnieciony koniem Andrzej Niegolewski z Niegolewa. szlak 3w link tutaj













Maria Konopnicka napisała wiersz O Wrześni oraz Rotę - wiersz napisany dla Wielkopolski. link tutaj














Kraszewski napisał powieść „Halszka” inspirowany losami Halszki z Szamotuł  szlak 12w link tutaj










ZNANE OSOBY POCHODZĄCE Z WIELKOPOLSKI

Wisława Szymborska szlak 7w link tutaj
Karol Marcinkowski  szlak 11w link tutaj
Dezydery Chłapowski szlak 18w link tutaj
Marian Żelazek szlak 2w link tutaj
Roman Wilhelmi  szlak 2p link tutaj
Jakub Wujek szlak 23 w link tutaj 
Stefan Leszczyński szlak 26w link tutaj
Anna Leszczyńska królowa Francji szlak 26 w link tutaj

ZNANE OSOBY MIESZKAJĄCE W WIELKOPOLSCE

Roman Dmowski  szlak 2w  link tutaj
Jan Dąbrowski szlak 15w  link tutaj
Władysław Reymont  szlak 14w  link tutaj
św. Urszula Ledóchowska  szlak 21w link tutaj
Józef Wybicki szlak 19w link tutaj i szlak 18w link tutaj 
Helena Modrzejewska szlak 26w link tutaj

ZNANE OSOBY GOSZCZĄCE W WIELKOPOLSCE

Henryk Sienkiewicz  szlak 15w link tutaj oraz szlak 4w link tutaj
Adam Mickiewicz  szlak 13w link tutaj
Zygmunt Krasiński  szlak 1w link tutaj
Ignacy Mościcki  szlak  3w link tutaj
Teofil Lenartowicz  szlak 1w link tutaj
Leon Wyczółkowski szlak 8p link tutaj


ZNANE RODY SZLACHECKIE

Raczyńscy szlak  4w link tutaj
Działyńscy szlak 7w link tutaj
Żółtowscy szlak 16w link tutaj i szlak 6w link tutaj
Mielżyńscy  szlak 15 w link tutaj i szlak 17w link tutaj 
Niegolewscy  szlak  3w link tutaj
Chłapowscy szlak 18w link tutaj