Jestem rodowitą Wielkopolanką jak wszyscy moi przodkowie. Na zdjęciu moi dziadkowie. Jedni dziadkowie i drudzy mówili gwarą poznańską. Dlatego kojarzy mi się ona z dzieciństwem, zapachem gotującej się śleperyby i szlajaniem po chynchach. Moi rodzice już nie mówili gwarą, czasami tylko wtrącili jakieś popularne słówko. I tak, żeby ocalić od zapomnienia, zaczęłam zapisywać słówka i wyrażenia. Niektóre rozbawiają mnie do łez.
Czy wiecie, że w Poznaniu mamy buty do latania? czyli takie wygodne do szybkiego chodzenia. Inne typowo poznańskie to zakluczyć, tak zaklucza się tylko u nas, bo inni to zamykają drzwi na klucz. Starsze osoby jeszcze odbijają bilety, kiedy młodsze już kasują i każą coś nadusić zamiast wcisnąć. Mamy też okna, które wyglądają na ulicę i robimy łóżko, kiedy inni je ścielą. Jak komuś dasz w gnot to może być bejt czyli jak komuś dasz w kość, to może być zmęczonym.
Poznaniacy jak nie mogą spać to kuszą po nocach czyli nie śpią. A jak gdzieś jadą – to są wyjechani precz. Jak są chorzy to psikają, a jak mają dobry humor to się kielczą. Jak poznaniak zapyta cię, czy masz wszystkich w domu - to mu nie opowiadaj o rodzinie, bo on ci mówi delikatnie, że właśnie powiedziałeś jakąś głupotę. To takie „ mądry jesteś ?” A nasze TEJ jest znakiem rozpoznawczym poznaniaków, tak samo jak ady idź.
Słowniczek wyrazów wg kolejności ich użycia w tekście
śleperyby - zupa warzywna tzw ze wszystkiego
szlajanie - łażenie
chynchy - krzaki
zakluczyć - zamknąć na klucz
nadusić - wcisnąć
gnot - kość
bejt - zmęczony
psikać - kichać
kielczyć się - śmiać się
kielczyć się - śmiać się
