To mój hołd dla tych
kobiet z Wielkopolski, których losy przeplatały się z miejscami, które zwiedzałam. Silna Emilia, wrażliwa Klaudyna, niezależna Teofila, święta Urszula, noblistka Wisława, piękna Helena i królowa Maria.
KOBIETA NIEZWYKŁA -
Emilia Sczaniecka - moja ulubienica! Jej życie opisałam
tutaj. Jakże byłam rozczarowana, kiedy w filmie ”Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy” pokazano ją tylko jako znajomą doktora Marcinkowskiego. A to była
kobieta niezwykła. Sama prowadziła swój majątek jak dawniej nazywano gospodarstwo i całkiem dobrze jej szło. Wcześniej po ukończeniu pensji, a śmierci rodziców,
walczyła o swoją dalszą edukację i w końcu rada rodziny zgodziła się na jej studia w Dreźnie.
W Pakosławiu założyła
szkołę ludową dla dzieci i
przedszkole dla dzieci rodziców pracujących w polu, utworzyła
fundusz zapomóg dla swojej czeladzi, zbudowała
szpitalik i
przytułek dla kalek. Utworzyła Towarzystwo Pomocy Naukowej dla Dziewcząt, którego celem było
stworzenie kobietom możliwości zdobycia kwalifikacji i umiejętności zawodowych. Kolportowała
wydawnictwa zakazane, organizowała u siebie
kursy sanitarne przy pomocy Marcinkowskiego a w czasie epidemii cholery
w swoim domu zrobiła szpital. Stanęła na czele Kobiecego Komitetu Pomocy Powstańcom. Za udział w powstaniu
skonfiskowano jej majątek, wtedy z 6 dzieci swojej zmarłej siostry wyjechała do Berlina, dbając o ich edukację. Po 3 latach dwór w Pakosławiu jej zwrócono.
Utrzymywała 10 Sczanieckich bez grosza, w tym brata, który stracił rodzinne Wąsowo. Nie wyszła za mąż,
miłością jej życia był dr. Karol Marcinkowski, ale jej rodzina nie zezwoliła na ślub. Po upadku powstania
założyła czarną suknię i w tym kolorze chodziła aż do śmierci. Jej kondukt żałobny miał
12 km... tyle ludzi ją żegnało. Jeszcze za życia Międzynarodowe Towarzystwo Monthyona i Franklina w Paryżu nadaje jej złoty medal
" Dobroczyńca ludzkości" za zasługi w pracy humanitarnej.
ANIOŁ EMIGRACJI -
Klaudyna Potocka z Działyńskich – przyjaciółka Emilii, razem brały
udział w powstaniach i opatrywały rannych żołnierzy. Kiedy wybuchła cholera, Klaudyna
założyła szarą sukienkę, obcięła włosy, aby jej nie przeszkadzały i udała się do Warszawy, aby organizować służbę szpitalną. Po upadku powstania listopadowego musiała emigrować.
Osiedliła się w Dreźnie, gdzie
spieniężywszy swe klejnoty, niosła pomoc emigrantom. Dzięki zapisanym przez nią funduszom powstała w Paryżu
instytucja dobroczynna „Czci i chleba” roztaczająca opiekę nad emigrantami.
Mickiewiczowi, Polowi i Garczyńskiemu pomagała w
wydawaniu i kolportowaniu ich dzieł. Nazywano ją
Aniołem emigracji. Ponoć to ona
cuciła Mickiewicza, kiedy zemdlał po napisaniu Wielkiej Improwizacji. Mickiewicz
podarował jej rękopis III cz. Dziadów. Była siostrą Tytusa Działyńskiego z Kórnika i żoną Bernarda Potockiego, przybranego syna hrabiego Edwarda Raczyńskiego z Rogalina. Zmarła mając niespełna 35 lat, będąc w 8 miesiącu ciąży. Właściwie miała na imię Teofila Klaudyna. Pierwsze imię otrzymała na cześć Teofilii z Działyńskich Szołdrskiej-Potulickiej, "Białej Damy"z Kórnika.
OSIEMNASTOWIECZNA BUSINESSWOMAN -
Teofila z Działyńskich Szołdrska-Potulicka, zwana
Białą Damą z Kórnika.
Szlak 7w - link tutaj. Kim był najsłynniejszy duch w Wielkopolsce ? To osiemnastowieczna
businesswoman, sprawnie zarządzającą swym majątkiem.
Przebudowała zamek w Kórniku, tworząc barokową rezydencję z ogrodem,
dbała o drogi, mosty i wiatraki, zakładała tamy na jeziorze. Stworzyła w Kórniku
manufakturę płócienniczą, prowadziła hodowlę jedwabników.
Zastąpiła pańszczyznę i daniny czynszami dzierżawnymi. Jej pierwszy mąż zmarł, z drugim się rozwiodła ponoć z powodu jego dużej rozrzutności, a potem zajęła się pracą. To od niej wywodzą się tradycje
kórnickich szkółek. Dla katolików
przebudowała kościół, dla luteran zbudowała
zbór a dla żydów -
synagogę, dla dzieci -
szkołę. Z jej fundacji jest do dziś stojący w Kórniku
ratusz. Za jej czasów Kórnik miał większe znaczenie niż pobliska Środa czy Śrem. Wiele rodzin szlacheckich prosiło ją o przyjęcie dzieci na naukę w zarządzaniu majątkiem.
Kiedy w miasteczku wybuchł pożar, Teofila rozebrała stary zameczek Górków i
przekazała ludziom cegłę
na budowę nowych kominów. Skąd więc ta negatywna legenda o niej, pewnie z zawiści, że kobieta w tamtych czasach będąc sama panią na swym zamku i włościach potrafiła być tak
postępowa i pozostawić po sobie trwały ślad. Zmarła w wieku 76 lat, jej jedyny syn Feliks założył miasto Nowy Tomyśl.
ŚWIĘTA UŚMIECHNIĘTA -
Urszula Ledóchowska - starannie wykształcona w Austrii hrabianka, już jako zakonnica przemierzyła Europę wzdłuż i wszerz zakładając
szkoły i internaty dla dzieci polskich emigrantów. W Rosji
pracowała bez habitu, bo car zlikwidował wszystkie zakony, a ona nie tylko uratowała katolickie gimnazjum ale i otworzyła nowy dom zakonny. Do Polski wróciła w 1920, zyskała aprobatę Kościoła dla założonej przez nią polskiej gałęzi urszulanek. Osiadła w
Pniewach koło Poznania
szlak 21 w - link tutaj i wraz z siostrami włączyła się w odbudowę kraju ze zniszczeń. Siostry
prowadziły szkoły i zakłady wychowawcze dla dzieci i młodzieży od przedszkola aż po uniwersytet, katechizację w szkołach państwowych, organizowały
kursy dla katechetek świeckich i zakonnych, zajmowały się formacją religijną dzieci, prowadziły
stołówki dla studentów i ludzi samotnych, kuchnie dla bezrobotnych itp. Prace te miały często prawdziwie misyjny charakter.
Rodzona siostra Urszuli - Maria Teresa w Salzburgu też
założyła Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Św. Piotra Klawera (klawerianek) i również została beatyfikowana w 1975.
NASZA NOBLISTKA -
Wisława Szymborska - chodziła do Gimnazjum Sióstr Urszulanek. Urodziła się w Kórniku 2 lipca 1923. Jej ojciec Wincenty Szymborski był
zarządcą dóbr hrabiego Władysława Zamoyskiego. Na ścianie domu, w którym urodziła się noblistka jest pamiątkowa tablica.
Szlak 7w - link tutaj Odsłonięcie
pierwszego jej pomnika odbyło się w Kórniku na 4 dni przed jej 90 tymi urodzinami. Na ławeczce siedzi
kot ze słynnego wiersza poetki „Kot w pustym mieszkaniu”. Noblistka stoi uśmiechnięta w płaszczu i kapeluszu obok ławeczki. W prawej ręce trzyma z tyłu kartę z tytułem wiersza, fragmenty wiersza zaś widnieją na kartach, na których siedzi kot. „Umrzeć - tego nie robi się kotu. Bo co ma począć kot w pustym mieszkaniu..’’. Wiersz napisany w 1990 roku, po śmierci partnera Wisławy Kornela Filipowicza, z którym związana była od 1969 roku. Nie mieszkali razem. Filipowicz mieszkał z kotem, stad tytuł tego wiersza.
FRANCUSKA KRÓLOWA
- Maria Leszczyńska - zdziwiło mnie, że nigdy nie słyszałam, że Polka była
królową Francji. Córka króla Polski Stanisława Leszczyńskiego.
Szlak 26w - link tutaj . W 1725 w wieku 22 lat została żoną 15 letniego króla Francji
Ludwika XV Króla Słońce. Urodziła 10 dzieci, 8 córek i 2 synów, była babcią króla Ludwika XVI, którego żoną była
Maria Antonina. Troje jej wnuków zostało królami Francji: Ludwik XVI, Ludwik XVIII i Karol X. To Marii rywalkami były kochanki króla
Madame de Pompadour i Madame Bovary. Królowa mimo tej trudnej i upokarzającej sytuacji prowadziła nienaganne życie, trzymając się
z daleka od dworskich intryg. Nie mieszała się do polityki, spełniała zadanie, do którego realizacji została królową – dawała Ludwikowi dzieci. Zainteresowana sztuką królowa odgrywała na dworze rolę
mecenaski artystów. Dzięki niej w Wersalu przed królem i dworem koncertował
ośmioletni Mozart, z którym znając niemiecki mogła porozmawiać. Przez całe życie zajmowała się też dobroczynnością, dając jałmużny i patronując dziełom miłosierdzia. Za pieniądze ze spadku ufundowała
szkołę dla dziewcząt i zakon augustianów w Wersalu, Nazywana przez poddanych
Dobrą Królową, była ostatnią królową, którą opłakiwali, następną wyślą na szafot. Była najdłużej panująca królową- 43 lata a jednocześnie najmniej poznaną, bo dbała o swoją prywatność.
PIĘKNA
HELENA Modrzejewska - niekwestionowana
królowa polskich desek teatralnych.
Szlak 26 w.link tutaj. W miejscowości
Czerwona Wieś jest pałac w którym mieszkała Helena Modrzejewska a właściwie Jadwiga Helena Misel- Chłapowska, bo Modrzejewska było scenicznym pseudonimem. Pałac zbudowany został dla Stanisława Chłapowskiego dziadka Dezyderego Chłapowskiego. A mieszkał tu Karol mąż Modrzejewskiej kuzyn w 6 pokoleniu Dezyderego. Karol nie miał tytułu hrabiego, tak nazywany był z grzeczności. Zapewne
mieszkała tu krótko, bo długi jest okres jej pobytu w Ameryce, gdzie wyjechała z Karolem, Henrykiem Sienkiewiczem i znajomymi. Założyli oni
wspólną farmę, która przetrwała tylko kilka lat a Modrzejewska przez wiele lat spłacała za nią długi.
