Toruń nazywany jest Krakowem Północy lub Małym Krakowem. Jest zachowany niemal w stanie nienaruszonym od czasów Kopernika, z największą liczbą zabytków klasy światowej. Zabytki Torunia znajdują się na obszarze objętym wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Obszar ten składa się z trzech historycznych, średniowiecznych dzielnic, dawniej odrębnych: Starego Miasta, Nowego Miasta i Zamku Krzyżackiego.
Jadąc z Poznania przed Wisłą jest
Platforma widokowa przy ul. Majdany. Tutaj na Kępie Bazarowej znajdował się w przeszłości początek nieistniejącego obecnie mostu, połączonego po stronie starówki z Bramą Mostową. Najbardziej okazały budynek w panoramie to katedra Świętojańska. Kępa bazarowa to unikatowa atrakcja - rezerwat leśny w środku miasta.
Po zaparkowaniu zaraz za Wisłą idziemy na Bulwary Filadelfijskie, ciągnące się wzdłuż Wisły na całej długości murów miejskich. Zostały zbudowane na miejscu dawnego nabrzeża portowego. W 1976 nadano obecną nazwę nawiązującą do amerykańskiego miasta partnerskiego Torunia. Przed Bramą Żeglarską stoi zabytkowy limnigraf, który służył do pomiaru wody w Wiśle.
Toruńskie średniowieczne mury obronne są najstarszymi w Polsce. Pierwszy ich odcinek powstał ok. 1250 roku. W ciągu 2,8-kilometrowej linii toruńskich murów obronnych znajdowały się 54 baszty, 14 bram i 2 barbakany. Do dziś zachowało się 9 baszt i 3 bramy.
Naprzeciwko Bramy Żeglarskiej jest przystań, na której Stanisław Tym i Jerzy Dobrowolski wsiedli "służbowo na statek" oraz ekspozycja plansz z cytatami z "Rejsu".
Wchodząc przez Bramę Żeglarską i idąc wzdłuż murów zobaczymy bogato zdobioną Basztę Gołębnik. W XIX wieku na południowej i wschodniej fasadzie zamontowano haki, na których ułożono półki dla gołębi pocztowych. Gołębie służyły władzom pruskim do komunikowania się z toruńskimi fortami.
Krzywa Wieża - jedna z wielu baszt w murach miejskich. Pochylona o 1.4 metra z powodu niestabilnego gruntu, pochodzi z przełomu XIII/XIV wielu. Sprawia wrażenie, jakby lada moment miała runąć. Związana z nią jest legenda o krzyżaku, który spotykał się z piękną torunianką. Pokutą za złamanie ślubu czystości miało być wzniesienie pochyłej wieży. Ponoć ci, których grzechy cięższe są od grzechu krzyżaka, nie zdołają utrzymać równowagi opierając się plecami o ścianę wieży. Swego rodzaju "test prawości"
Spichlerz gotycki z XIV wieku przy ul. Piekary 4, zaliczany do najciekawszych z tego okresu w Toruniu
W Muzeum Piernika goście nie tylko oglądają w nim eksponaty, lecz także uczestniczą w pieczeniu słynnego toruńskiego specjału przy użyciu tradycyjnych narzędzi i technik stosowanych w XVI w. Miasto Toruń ofiarowywało swoje piernikowe wyroby królom polskim z okazji ich koronacji lub zaślubin. Były to piękne, ozdobne pierniki o wymyślnych kształtach, malowane i pozłacane.
Katedra św. Janów obecnie bazylika katedralna Św. Jana Chrzciciela i Św. Jana Ewangelisty była farą starego Miasta Torunia. Świątynię wznoszono od XII do XV wieku. Jest to najstarsza z toruńskich świątyń. Uwagę przykuwa zwłaszcza przepiękne gwiaździste sklepienie.
Największym zainteresowaniem cieszy się kaplica z chrzcielnicą, przy której w 1473 ochrzczono Mikołaja Kopernika. Za nim na ścianie znajduje się rysunek wskazujący, że w tym właśnie miejscu pochowano serce króla Jana Olbrachta, zmarłego w Toruniu w 1501.
Toruński ratusz jest jednym z największych ceglanych budynków tego typu w Europie obecnie muzeum z możliwością wejścia ok 150 stopniami na 40 metrową wieżę widokową. Wieżę zbudowano wiek wcześniej, był w niej skarbiec i więzienie. Z ratuszem wiąże się stara i ciekawa legenda podająca, że budowla została wzniesiona na podobieństwo kalendarza. Jedna wieża to jeden rok, cztery bramy odpowiadają czterem porom roku, dwanaście dużych sal równe jest liczbie miesięcy, zaś okien ma tu być tyle, ile dni w roku.
W oknach ratusza umieszczono sympatyczne figurki dawnych mieszczan, wykonane na podstawie gotyckiego obrazu z kościoła św. Jakuba.
Naprzeciwko ratusza jest Dwór Artusa - wzniesiony w roku 1891 w miejscu dawniejszego dworu. Toruński i gdański Dwór Artusa to dziś jedyne takie obiekty na świecie. Wprawdzie obecna forma toruńskiego Dworu pochodzi z XIX wieku, to jednak bezpośrednio nawiązuje do dawnego z 1386. Niewiele osób też wie, że to właśnie toruński Dwór Artusa był pierwszym, jaki powstał w dawnym państwie krzyżackim.
Przed ratuszem Pomnik Mikołaja Kopernika z 1853. Chociaż pomysłodawcą budowy pomnika był Stanisław Staszic, a kamień pod budowę wmurowano już w 1809, projekt udało się zrealizować dopiero w połowie wieku. Fundusze na budowę monumentu gromadzono podczas zbiórek w całych Prusach, swą część zapewnił też Fryderyk Wilhelm IV.
Idąc dalej wokół ratusza zobaczymy Kamienicę pod Gwiazdą - to najwspanialsza barokowa kamienica w Toruniu pochodząca z końca XVII wieku. Mieszkał w niej Kallimach - wybitny humanista, doradca na dworze królewskim na Wawelu.
Pomnik Filusia odsłonięty został w 2005 w 86-tą rocznicę urodzin popularnego rysownika Zbigniewa Lengrena związanego z Toruniem, który to stworzył Filusia i jego pana Filutka, znanego z pasków komiksowych publikowanych w „Przekroju”. Ponoć pociągnięcie za ucho przynosi szczęście a za ogonek - wielką miłość.
Fontanna Flisaka z początku XX wieku - nawiązuje do legendy związanej z żabami, które zagnieździły się w mieście. Pewnego lata wraz z falami do miasta wpłynęły... żaby, stając się prawdziwym utrapieniem. Na szczęście znalazł się młody flisak, który, zachęcony obietnicą ślubu z urodziwą córką burmistrza, zaczarował płazy grą na skrzypcach i wyprowadził je poza mury miasta. Śmiałka uhonorowano, stawiając pod ratuszem jego pomnik.
Natomiast w XVII-XVIII w. przy rynku od strony ul. Żeglarskiej stał drewniany osioł z wyostrzonym grzbietem pokrytym blachą. Sadzano na nim krnąbrnych żołnierzy, którym dodatkowo przywiązywano do nóg ciężarki ołowiane, zwiększając dolegliwość kary. Pokuta była podwójna: skazany był narażony na pośmiewisko gawiedzi, a ostry grzbiet pręgierza wbijał mu się w siedzenie.
Z rynku widać olbrzymią świątynię- toruński kościół mariacki z mauzoleum królewny Anny Wazówny.
Wewnątrz gotyckie z ok. 1380 roku polichromie na wewnętrznych szkarpach, przedstawiające monumentalne postaci świętych na tle architektury.
"Okrąglak" - areszt śledczy wzniesiony pod koniec XIX wieku. . Jest przykładem budowli panoptycznej – na rzucie okręgu, takiej, która pozwalała obserwować wszystkich więźniów z punktu położonego w centrum. Budowla nawiązuje kształtem i detalem do średniowiecznych obiektów obronnych.
Planetarium - dawny zbiornik gazowy z końca XIX wieku. Jest tutaj największy teleskop w Polsce. Do wyboru są tu dwie wystawy w salach Geodium i Orbitarium oraz kilkanaście multimedialnych projekcji astronomicznych pod kopułą planetarium, Pamiętajmy tylko, by wcześniej zarezerwować bilety.
Na nawierzchni ul. Szerokiej jest Aleja Herbów Miast Hanzeatyckich i Handlowych. Przedstawiono tu herby 30 miast, z którymi w średniowieczu i czasach wczesnonowożytnych Toruń utrzymywał ścisłe kontakty handlowe jako jedno z największych ośrodków handlowych Europy.
Pomnik piernikarki trzymającej kosz pełen pierników.
Rynek Nowomiejski o wymiarach 95 na 95 m. Tu rozwijał się handel i rzemiosło w dawnych wiekach. Pośrodku neoromański kościół ewangelicki z XIX wieku.
Stojąca przy Nowym Rynku Gospoda pod Modrym Fartuchem według tradycji istniała już w roku 1489.
Pamiątka kręcenia filmu " Prawo i pięść" przez Jerzego Hoffmana.
Kościół św. Jakuba - zaliczany do najwspanialszych świątyń średniowiecznych w północnej części Polski. Ze względu na swą wyjątkową konstrukcję uważany jest za najpiękniejszy gotycki budynek sakralny w Toruniu.
Po zaparkowaniu zaraz za Wisłą idziemy na Bulwary Filadelfijskie, ciągnące się wzdłuż Wisły na całej długości murów miejskich. Zostały zbudowane na miejscu dawnego nabrzeża portowego. W 1976 nadano obecną nazwę nawiązującą do amerykańskiego miasta partnerskiego Torunia. Przed Bramą Żeglarską stoi zabytkowy limnigraf, który służył do pomiaru wody w Wiśle.
Toruńskie średniowieczne mury obronne są najstarszymi w Polsce. Pierwszy ich odcinek powstał ok. 1250 roku. W ciągu 2,8-kilometrowej linii toruńskich murów obronnych znajdowały się 54 baszty, 14 bram i 2 barbakany. Do dziś zachowało się 9 baszt i 3 bramy.
Naprzeciwko Bramy Żeglarskiej jest przystań, na której Stanisław Tym i Jerzy Dobrowolski wsiedli "służbowo na statek" oraz ekspozycja plansz z cytatami z "Rejsu".
Wchodząc przez Bramę Żeglarską i idąc wzdłuż murów zobaczymy bogato zdobioną Basztę Gołębnik. W XIX wieku na południowej i wschodniej fasadzie zamontowano haki, na których ułożono półki dla gołębi pocztowych. Gołębie służyły władzom pruskim do komunikowania się z toruńskimi fortami.
Krzywa Wieża - jedna z wielu baszt w murach miejskich. Pochylona o 1.4 metra z powodu niestabilnego gruntu, pochodzi z przełomu XIII/XIV wielu. Sprawia wrażenie, jakby lada moment miała runąć. Związana z nią jest legenda o krzyżaku, który spotykał się z piękną torunianką. Pokutą za złamanie ślubu czystości miało być wzniesienie pochyłej wieży. Ponoć ci, których grzechy cięższe są od grzechu krzyżaka, nie zdołają utrzymać równowagi opierając się plecami o ścianę wieży. Swego rodzaju "test prawości"
Spichlerz gotycki z XIV wieku przy ul. Piekary 4, zaliczany do najciekawszych z tego okresu w Toruniu
W Muzeum Piernika goście nie tylko oglądają w nim eksponaty, lecz także uczestniczą w pieczeniu słynnego toruńskiego specjału przy użyciu tradycyjnych narzędzi i technik stosowanych w XVI w. Miasto Toruń ofiarowywało swoje piernikowe wyroby królom polskim z okazji ich koronacji lub zaślubin. Były to piękne, ozdobne pierniki o wymyślnych kształtach, malowane i pozłacane.
Dom Mikołaja Kopernika przy ul. Kopernika 15/17, według tradycji urodził się w nim późniejszy wielki astronom, obecnie mieści się tu muzeum. W kościele św. Janów jest chrzcielnica, gdzie Kopernika ochrzczono.
Katedra św. Janów obecnie bazylika katedralna Św. Jana Chrzciciela i Św. Jana Ewangelisty była farą starego Miasta Torunia. Świątynię wznoszono od XII do XV wieku. Jest to najstarsza z toruńskich świątyń. Uwagę przykuwa zwłaszcza przepiękne gwiaździste sklepienie.
Największym zainteresowaniem cieszy się kaplica z chrzcielnicą, przy której w 1473 ochrzczono Mikołaja Kopernika. Za nim na ścianie znajduje się rysunek wskazujący, że w tym właśnie miejscu pochowano serce króla Jana Olbrachta, zmarłego w Toruniu w 1501.
Aleja Gmerków w ulicy Żeglarskiej - będącej fragmentem toruńskiej Via Regia (Drogi Królewskiej) - składa się z 25 gmerków - znaków handlowych średniowiecznych toruńskich kupców hanzeatyckich.
W oknach ratusza umieszczono sympatyczne figurki dawnych mieszczan, wykonane na podstawie gotyckiego obrazu z kościoła św. Jakuba.
Naprzeciwko ratusza jest Dwór Artusa - wzniesiony w roku 1891 w miejscu dawniejszego dworu. Toruński i gdański Dwór Artusa to dziś jedyne takie obiekty na świecie. Wprawdzie obecna forma toruńskiego Dworu pochodzi z XIX wieku, to jednak bezpośrednio nawiązuje do dawnego z 1386. Niewiele osób też wie, że to właśnie toruński Dwór Artusa był pierwszym, jaki powstał w dawnym państwie krzyżackim.
Przed ratuszem Pomnik Mikołaja Kopernika z 1853. Chociaż pomysłodawcą budowy pomnika był Stanisław Staszic, a kamień pod budowę wmurowano już w 1809, projekt udało się zrealizować dopiero w połowie wieku. Fundusze na budowę monumentu gromadzono podczas zbiórek w całych Prusach, swą część zapewnił też Fryderyk Wilhelm IV.
Idąc dalej wokół ratusza zobaczymy Kamienicę pod Gwiazdą - to najwspanialsza barokowa kamienica w Toruniu pochodząca z końca XVII wieku. Mieszkał w niej Kallimach - wybitny humanista, doradca na dworze królewskim na Wawelu.
Pomnik Filusia odsłonięty został w 2005 w 86-tą rocznicę urodzin popularnego rysownika Zbigniewa Lengrena związanego z Toruniem, który to stworzył Filusia i jego pana Filutka, znanego z pasków komiksowych publikowanych w „Przekroju”. Ponoć pociągnięcie za ucho przynosi szczęście a za ogonek - wielką miłość.
Fontanna Flisaka z początku XX wieku - nawiązuje do legendy związanej z żabami, które zagnieździły się w mieście. Pewnego lata wraz z falami do miasta wpłynęły... żaby, stając się prawdziwym utrapieniem. Na szczęście znalazł się młody flisak, który, zachęcony obietnicą ślubu z urodziwą córką burmistrza, zaczarował płazy grą na skrzypcach i wyprowadził je poza mury miasta. Śmiałka uhonorowano, stawiając pod ratuszem jego pomnik.
Natomiast w XVII-XVIII w. przy rynku od strony ul. Żeglarskiej stał drewniany osioł z wyostrzonym grzbietem pokrytym blachą. Sadzano na nim krnąbrnych żołnierzy, którym dodatkowo przywiązywano do nóg ciężarki ołowiane, zwiększając dolegliwość kary. Pokuta była podwójna: skazany był narażony na pośmiewisko gawiedzi, a ostry grzbiet pręgierza wbijał mu się w siedzenie.
Oryginalny osioł stał w tym miejscu do 1797.
Z rynku widać olbrzymią świątynię- toruński kościół mariacki z mauzoleum królewny Anny Wazówny.
Wewnątrz gotyckie z ok. 1380 roku polichromie na wewnętrznych szkarpach, przedstawiające monumentalne postaci świętych na tle architektury.
"Okrąglak" - areszt śledczy wzniesiony pod koniec XIX wieku. . Jest przykładem budowli panoptycznej – na rzucie okręgu, takiej, która pozwalała obserwować wszystkich więźniów z punktu położonego w centrum. Budowla nawiązuje kształtem i detalem do średniowiecznych obiektów obronnych.
Planetarium - dawny zbiornik gazowy z końca XIX wieku. Jest tutaj największy teleskop w Polsce. Do wyboru są tu dwie wystawy w salach Geodium i Orbitarium oraz kilkanaście multimedialnych projekcji astronomicznych pod kopułą planetarium, Pamiętajmy tylko, by wcześniej zarezerwować bilety.
Muzeum podróżników Tonego Halika. W 1999 Elżbieta Dzikowska podarowała ponad 800 eksponatów kultur pozaeuropejskich mieszkańcom jego rodzinnego miasta.
Wracamy na rynek i idziemy ulicą Szeroką, która łączy Rynek Staromiejski i Nowomiejski. Dawniej nosiła nazwy Wielka i Rymary. To na tej ulicy swoje domu mieli najzamożniejsi kupcy. Jeśli idzie o polskie miasta, w Toruniu zachowała się największa liczba kamienic o metryce średniowiecznej. W mieście naliczono około 300 domów o czytelnym układzie i elementach, które świadczą o ich gotyckim pochodzeniu.
Na nawierzchni ul. Szerokiej jest Aleja Herbów Miast Hanzeatyckich i Handlowych. Przedstawiono tu herby 30 miast, z którymi w średniowieczu i czasach wczesnonowożytnych Toruń utrzymywał ścisłe kontakty handlowe jako jedno z największych ośrodków handlowych Europy.
Pomnik piernikarki trzymającej kosz pełen pierników.
Rynek Nowomiejski o wymiarach 95 na 95 m. Tu rozwijał się handel i rzemiosło w dawnych wiekach. Pośrodku neoromański kościół ewangelicki z XIX wieku.
Stojąca przy Nowym Rynku Gospoda pod Modrym Fartuchem według tradycji istniała już w roku 1489.
Pamiątka kręcenia filmu " Prawo i pięść" przez Jerzego Hoffmana.
Przed kościołem, u stóp barokowej rzeźby św. Jakuba Apostoła, znajduje się szczególny symbol – znak muszli, który świadczy, że Toruń i nowomiejski kościół są ważnym miejscem na dawnym szlaku pielgrzymkowym wiodącym z krajów bałtyckich przez Polskę do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela.
W świątyni znajduje się wiele dzieł sztuki - jedno z najważniejszych to gotycki krucyfiks przedstawiający Chrystusa wiszącego na drzewie życia, którego gałązki oplatają rzeźby 12 starotestamentowych proroków.
Szczególnie cenne są malowidła ścienne pochodzące z XIV-XVI wieku a także wiszący w prezbiterium obraz pasyjny ze scenami z ostatnich dni życia Chrystusa. Namalowane na nim postacie stały się wzorem dla kilkunastu niewielkich rzeźb przedstawiających średniowiecznych toruńskich mieszczan - znaleźć je można w starym murze przy ulicy Podmurnej oraz na dziedzińcu staromiejskiego ratusza.
Zamek Krzyżacki - ruiny, które zachowały się po zniszczeniach jakich dokonali toruńscy mieszczanie w czasie 13-letniej wojny (1454-1466). Toruński zamek był pierwszym zamkiem krzyżackim na ziemi chełmińskiej i pochodzi z XIII do XV wieku.W murach zamkowych sąsiadujących z jej brzegiem chował się podobno najprawdziwszy latający smok,
W świątyni znajduje się wiele dzieł sztuki - jedno z najważniejszych to gotycki krucyfiks przedstawiający Chrystusa wiszącego na drzewie życia, którego gałązki oplatają rzeźby 12 starotestamentowych proroków.
Szczególnie cenne są malowidła ścienne pochodzące z XIV-XVI wieku a także wiszący w prezbiterium obraz pasyjny ze scenami z ostatnich dni życia Chrystusa. Namalowane na nim postacie stały się wzorem dla kilkunastu niewielkich rzeźb przedstawiających średniowiecznych toruńskich mieszczan - znaleźć je można w starym murze przy ulicy Podmurnej oraz na dziedzińcu staromiejskiego ratusza.
Zamek Krzyżacki - ruiny, które zachowały się po zniszczeniach jakich dokonali toruńscy mieszczanie w czasie 13-letniej wojny (1454-1466). Toruński zamek był pierwszym zamkiem krzyżackim na ziemi chełmińskiej i pochodzi z XIII do XV wieku.W murach zamkowych sąsiadujących z jej brzegiem chował się podobno najprawdziwszy latający smok,
Mapka spaceru
Pozostałe zdjęcia z wycieczki
