Park Cytadela to największy park Poznania o powierzchni ok. 100 ha, Dawno temu na wzgórzu, na którym dziś się znajduje, położone były książęce winnice. Później powstała tu wieś Winiary i folwark Bonin. W połowie XIX wieku władze pruskie przekształciły Poznań w twierdzę. W 1970 oficjalnie został otwarty park. Nadano mu nazwę: Park-Pomnik Braterstwa Broni i Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1992 zmieniono nazwę na Park Cytadela. W 2008 uznany został przez prezydenta RP, w ramach historycznego zespołu miasta Poznania, jako pomnik historii.
Obok Koblencji, Poznań był największym miastem-twierdzą w państwie pruskim, a fort Winiary był największym fortem artyleryjskim w Europie. Fort Winiary otoczono fosą głęboką na 7 m, szeroką na 6–32 m. Twierdza nie została jednak wykorzystana ani w XIX wieku, ani podczas I wojny światowej. Jedyny raz w swojej historii pod ciężkim ostrzałem znalazła się w lutym 1945 roku.
Po obu stronach wejścia są liczne cmentarze. Spoczywają na nich między innymi powstańcy styczniowi, wielkopolscy, żołnierze Armii Czerwonej i wojsk brytyjskich. Można tu znaleźć groby uczestników słynnej ucieczki z jenieckiego obozu pod Żaganiem. Na kanwie tej historii w latach 60. powstał film „The Great Escape” ze Stevie McQueenem, Jamesem Garnerem i Charlesem Bronsonem.
Rozarium ze stawem pośrodku. Latem jak kwitną róże jest tu przepięknie.
Ziarno – Epitafium Życia, odsłonięta w maju 2009. Ziarno jest w kulturze popularnym symbolem początku życia, ale także ofiary z samego siebie. Dając życie, samo ulega rozkładowi, przetworzeniu w coś innego. W centralnym punkcie cokołu artysta umieścił duże, jasne ziarno, otoczone splątanymi na niciach koralami – symbolami nieuchronnego przemijania
Dzwon Pokoju i Przyjaźni Między Narodami. Dzwon odlany został w pracowni ludwisarskiej rzemiosła artystycznego Saturnina Skubiszyńskiego w Poznaniu. Był trzecim dzwonem pokoju na Świecie (po Hiroszimie i Nowym Jorku). W sprzyjających warunkach atmosferycznych jego dźwięk słyszalny jest w promieniu 6-10 kilometrów. Dzwon zawieszony jest 10 metrów nad ziemią pomiędzy dwoma betonowymi słupami o wysokości 16 metrów.
Amfiteatr został zbudowany w czynie społecznym przez młodzież w 1968. Widownia mieściła około 4 tysięcy widzów. Obecnie jest w złym stanie technicznym.
Żalki – grupa rzeźb plenerowych autorstwa Krzysztofa Sołowieja. Grupa przedstawia pozbawione cokołów, wirujące postacie, wyrastające jakby z ziemi, pośród drzew i całkowicie związane z otaczającą je naturą. Postacie, chociaż odziane w powłóczyste szaty, nie posiadają twarzy – są symbolami prehistorycznych duchów.
Ekspozycja Muzeum Uzbrojenia mieści się schronie dawnego Laboratorium Wojennego SKL powstałego w roku 1872, gdzie wytwarzano proch i elaborowano pociski, a w późniejszym okresie stał się magazynem amunicji. W parku sprzętu wojskowego jest sławna wyrzutnia rakietowa BM-13N "Katiusza" na podwoziu amerykańskiej ciężarówki Studebaker; We wtorki wstęp za darmo.
Jest tu cudnie ukwiecone miejsce przed restauracją, gdzie latem są hamaki i leżaki.
Ciekawostki:
Od 1998 na Cytadeli odbywa się co roku największe na świecie widowisko pasyjne.
W 2005 na Cytadeli został nakręcony starwarsowy fanfilm pt. „Krypta Exara Kuna”.
Podczas powstania wielkopolskiego Cytadela szybko została opanowana przez Polaków. Właściwie przez swoją krótkowzroczność wydatnie pomogli im w tym sami Niemcy. Zanim jeszcze wybuchły walki pozwolili, by radiostację w forcie obsadzili właśnie Polacy służący w pruskiej armii. W newralgicznym momencie było ich tam w sumie pięćdziesięciu.
W dniu 21 lipca 1946 powieszono tutaj z wyroku Najwyższego Trybunału Narodowego, niemieckiego zbrodniarza, gauleitera Kraju Warty Artura Greisera. Była to ostatnia publiczna egzekucja w Europie.
Po wojnie podjęto decyzję o rozbiórce fortu. Cegły przekazano na odbudowę Warszawę, a w Poznaniu domy na Dębcu ul. Chociszewskiego. Na tej ulicy można znaleźć cegły ze znakami cegielni z budowy Fortu Winiary.
Większość z podziemnych korytarzy na Cytadeli została zamknięta, przede wszystkim by chronić żyjące tam gatunki nietoperzy. Obszar ten został objęty ochroną Natura 2000.
Od 1998 na Cytadeli odbywa się co roku największe na świecie widowisko pasyjne.
W 2005 na Cytadeli został nakręcony starwarsowy fanfilm pt. „Krypta Exara Kuna”.
Podczas powstania wielkopolskiego Cytadela szybko została opanowana przez Polaków. Właściwie przez swoją krótkowzroczność wydatnie pomogli im w tym sami Niemcy. Zanim jeszcze wybuchły walki pozwolili, by radiostację w forcie obsadzili właśnie Polacy służący w pruskiej armii. W newralgicznym momencie było ich tam w sumie pięćdziesięciu.
W dniu 21 lipca 1946 powieszono tutaj z wyroku Najwyższego Trybunału Narodowego, niemieckiego zbrodniarza, gauleitera Kraju Warty Artura Greisera. Była to ostatnia publiczna egzekucja w Europie.
Po wojnie podjęto decyzję o rozbiórce fortu. Cegły przekazano na odbudowę Warszawę, a w Poznaniu domy na Dębcu ul. Chociszewskiego. Na tej ulicy można znaleźć cegły ze znakami cegielni z budowy Fortu Winiary.
Większość z podziemnych korytarzy na Cytadeli została zamknięta, przede wszystkim by chronić żyjące tam gatunki nietoperzy. Obszar ten został objęty ochroną Natura 2000.
