W czasach mojej młodości nawet nie było takiego słowa. Uczyli nas być grzecznymi. I jedni poszli w
stronę uległości, drudzy w stronę agresji. A to pomiędzy to właśnie asertywność. Obrona siebie z szacunkiem dla innych.
Nie znaczy to, że asertywność jest najlepszą formą zachowania. Jest jedną z trzech. Kiedy zaatakuje nas pies lepiej uciekać a kiedy dziecko bawi się zapałkami, nie ma co z nim dyskutować.
Agresja służyła ludzkości do znalezienia lepszego pożywienia, pozbycia się konkurencji, ochrony plemienia. Dziś też pozbywamy się konkurencji obgadując czy snując intrygi.
Najprostszą formą asertywności jest "komunikat ja" czyli zaczynamy od siebie i swoich uczuć a nie od innych i ich zachowań i dodajemy rozwiązanie czyli co byśmy chcieli w takiej sytuacji.
"Czuję się źle, kiedy zwracasz mi uwagę przy innych. Oczekuję, że następnym razem przekażesz mi to bez świadków"
Dla osób nie asertywnych możemy ten komunikat nieco zmiękczyć, niejako owijając go cieplejszym słowem. "Twoje uwagi są dla mnie cenne, jednak czuję się źle, kiedy zwracasz mi uwagę przy innych. Będzie mi milej jak będziemy o tym rozmawiać sami."
Kiedy nasz rozmówca zaczyna się tłumaczyć, albo grać w "tak, ale..." mamy technikę "zdartej płyty" czyli powtarzamy w kółko ostatnie zdanie. "Rozumiem, ale zwracaj mi uwagę, kiedy jesteśmy sami"
Gdy problem się ciągle powtarza, zadziała metoda "albo, albo" czyli poinformowanie o konsekwencjach zachowań. "Już dwa razy prosiłam o to, następnym razem będę zmuszona wyjść"
Technika kanapki - doskonale się sprawdza przy zwracaniu komuś uwagi, Krytykę wstawiamy pomiędzy dwie warstwy pochwały.
"Dobrze się z tobą rozmawia, ale kiedy mi przerywasz, gubię wątek. Natomiast kiedy słuchasz czuję się zrozumiana."
Kiedy ktoś nas krytykuje niesłusznie, dobrą techniką jest poprosić o uzasadnienie.
"Mówisz, że nie jestem asertywna, chciałabym wiedzieć dlaczego tak sądzisz? albo "Co drażni cię w moim zachowaniu?"
Odmowa = nie + wyjaśnienie (nie usprawiedliwienie)+podtrzymanie relacji
Krótkie NIE zazwyczaj wydaje nam się mało relacyjne więc dodajmy do niego wyjaśnienie "Nie przyjdę dziś, bo zaplanowałam mycie włosów" i dorzućmy coś na podtrzymanie relacji "ale chętnie spotkam się z tobą w piątek"
Jestem słoooniem - jeśli ktoś nas zaskoczy czymś dziwnym i niezrozumiałym i jeszcze ponagla z odpowiedzią, najlepiej wyrobić w sobie chwilę zatrzymania. Jestem wielkim, ciężkim słoniem, poruszam się powoli, oddycham powoli...unikniemy pustki w głowie czy gonitwy myśli i zamiast na wszystko się zgadzać, odpowiemy "To ważna sprawa, muszę chwilę pomyśleć"
Odroczenie - kiedy rozmowa zmierza w złym kierunku "Oboje mówimy coraz głośniej, odłóżmy tę rozmowę na jutro, będziemy bardziej racjonalni"
Przydatne zdania, w rozmowie z manipulatorami:
To twoja wina! - "to tylko twoje zdanie"
To przez ciebie! - "to jest twój wybór"
Obiecuję ci! - " jak będzie, to będzie"
Zawsze jesteś leniwy! -"zdanie częściowo słuszne, aczkolwiek za szeroko zakrojone"
Dobrą praktyką jest :
-oddzielanie człowieka od problemu, zajmowanie się problemem a nie naprawianiem ludzi.
"co zrobimy z tym porysowanym błotnikiem?" zamiast "Jesteś kiepskim kierowcą"
-trwanie w pozycji - Ja jestem ok - Ty jesteś ok zamiast ja jestem ok - ty nie jesteś ok (agresja) albo ja nie jestem ok - ty jesteś ok (uległość).
Szantaż emocjonalny - osoby, które są podatne na szantaż emocjonalny mają w sobie: lęk, nadmierne poczucie obowiązku, poczucie winy.
