Znajdź swój szlak Znajdź swój szlak Author
Title: 21p. Spacer wśród malarzy modernizmu
Author: Znajdź swój szlak
Rating 5 of 5 Des:
W deszczową sobotę postanowiłam pospacerować po Muzeum Narodowym w Poznaniu , jednym z niewielu czynnych miejsc w czasie izolacji. Tym b...

W deszczową sobotę postanowiłam pospacerować po Muzeum Narodowym w Poznaniu, jednym z niewielu czynnych miejsc w czasie izolacji. Tym bardziej, że w soboty jest tutaj wstęp bezpłatny.




Ale jedyne w Polsce dzieło Claude’a Moneta Plaża w Paurville z 1882 już widziałam i mumię krokodylka też... więc poszłam dalej...












Z malarzy polskich znałam Jana Matejkę i to mi wystarczało...jednak przed spacerem poczytałam co będę oglądać i okazało się, że po Matejce było bardzo ciekawie.


A na zdjęciu obraz Matejki Założenie Akademii Lubrańskiego w Poznaniu. W muzeum jest kilka obrazów Matejki.



Matejko był rektorem Krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych a w Warszawska Szkoła była pod pieczą  Wojciecha Gersona, który tak jak Matejko malował w nurcie realizmu. Te dwie szkoły rywalizowały ze sobą. Gerson był współzałożycielem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych a jako nauczyciel wykształcił wybitnych twórców: Chełmońskiego,Wyczółkowskiego, Podkowińskiego, Pankiewicza i Stanisławskiego. Uczniami Matejki byli Malczewski,Wyspiański,Tetmajer,Weiss i  Mehoffer. Na zdjęciu obraz Gersona.


Józef Chełmoński - największy malarz ludu i wiejskiego krajobrazu. Po studiach w Warszawie i  Monachium jego mistrzem był Matejko. Bitwa pod Grunwaldem powstawała na oczach Chełmońskiego. Potem było 13 lat w Paryżu a kiedy wrócił do kraju, kupił mały dworek. Tam powstała Orka  dla pobliskiego Ordynata, który zamówił obraz o pracy. Niewielu zauważa w tle krzyż przed szeregiem chałup.




Maksymilian Gierymski sprzedał jeden ze swoich obrazów, aby otrzymane za niego pieniądze przesłać Chełmońskiemu na studia  w Monachium. Jego Opera paryska w nocy to nokturn czyli nocna scena.  Nie wiem czemu Gierymski namalował takie dwa identyczne obrazy, drugi jest w Warszawie.








W tamtejszej akademii studiowała także Olga Boznańska, Julian Fałat i Teodor Axentowicz. Olga swoje tajemnicze i mgliste obrazy malowała głównie na tekturze, nie na płótnie. Osoby na jej portretach, nawet dzieci są smutne i melancholijne. Malarka koncentrowała się głównie na twarzy i oczach, dlatego te obrazy są głęboko psychologiczne. Olga mieszkała sama, najlepiej się czuła malując i robiła to całymi dniami.




Wojciech Fałat to najwybitniejszy akwarelista. Zaczął malować akwarelami w młodości, bo nie stać go było na farby olejne. Najbardziej znamy jego zimowe pejzaże. Szkoły unikał, gimnazjum nie skończył, za to Bawarską Akademię ukończył z brązowym medalem a później został dyrektorem Krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych.






Obrazy Teodora Axentowicza zachwycały cesarza Franciszka Józefa. Otrzymywał złote medale na wystawach w Paryżu,Londynie i Wilnie. Razem z Kossakiem malował Panoramę Racławicką. W 1901 roku wydano serię pocztówek z jego obrazami. Najbardziej znane są jego obrazy dotyczące obrzędów Hucułów i przepiękne  pastelowe portrety kobiet epatujące zmysłową intymnością.


Targ na kwiaty  Józefa Pankiewicza jest pierwszym polskim dziełem malarskim, w którym zastosowane zostały techniki impresjonistyczne z jego intensywnymi kolorami i chropowatą fakturą. W Polsce obraz nie wzbudził zachwytu, nie chciano go pokazywać i ostro krytykowano.









Władysław Podkowiński  był szkolnym kolegą Pankiewicza, wystawiali razem obrazy. Żył tylko 29 lat. Jego najbardziej znany Szał uniesień jest w Warszawie a w Poznaniu  możemy obejrzeć m.in. obraz Mokra wieś powstały podczas  wakacji spędzonych na mazowieckiej wsi. Obraz ma klimat ciepłego, letniego wieczoru.







Józef Mehoffer na studiach  w Paryżu mieszkał z Stanisławem Wyspiańskim, z którym przyjaźnił się od 1 klasy i był razem w gimnazjum. W Paryżu też namalował słynny obraz Plac Pigalle. Zdobył  też rozgłos jako twórca witraży. A  profesorem  malarstwa został mając 36 lat.







Stanisław Wyspiański nie malował farbami olejnymi, bo był uczulony na biel cynkową. Ożenił się z niepiśmienną chłopką i adoptował jej nieślubnego syna, rodzina i znajomi nie akceptowali tego związku ale on wymagał szacunku do żony. Po premierze Wesela stał się symbolem. Żył 38 lat, został pochowany na Skałce.



Jacek Malczewski, największy symbolista, facet, który miał tyle swoich autoportretów ile współcześni mają selfie, nawet Chrystusa w Emaus namalował ze swoimi rysami twarzy. Jacek, Jacenty to zlatynizowana forma od hiacynta, dlatego na Autoportrecie z hiacyntem trzyma ten kwiat. Dziwne, że na tych autoportretach się nie starzeje...






 13 lat trwał jego romans z Marią Balową i większość kobiet na jego obrazach ma jej rysy twarzy. Kiedy ich związek się rozpadł, wpadł w depresję












Jego syn Rafał Malczewski stworzył w dwudziestoleciu międzywojennym nurt realizmu magicznego. Kiedy zabrakło mu pieniędzy na chleb i wino, sprzedał obrazy ojca do Muzeum Narodowego.




Jan Stanisławski  malował obrazy niewielkich rozmiarów co kontrastowało z jego dużą tuszą. Ten obraz Obłok  jest jak trójwymiarowy. To Stanisławski wprowadził w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych obowiązkowe wyjazdy studentów w plener, co obowiązuje do dziś. W młodości pozował Matejce do jednej z postaci w Dziewicy Orleańskiej.




Leon Wyczółkowski znany najbardziej z tatrzańskich pejzaży, sportretował prawie cały świat artystyczny Krakowa. Od 1922 mieszkał koło Bydgoszczy i tam jest też jego muzeum stylizowane na dworek, w którym mieszkał. Gości obdarowywał swoimi pracami, ku rozpaczy  żony, która te prezenty odbierała, aby je przekazać do muzeum w Bydgoszczy. Przyjaciele mówili do niego "Wyczółek". To on będąc profesorem Akademii wprowadził nagie modelki do pozowania, wywołując tym skandal.


Wojciech Weiss mając 16 lat od razu dostał się na drugi rok Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, później był jej rektorem. Najpierw studiował u Matejki potem u Wyczółkowskiego i Fałata. Jego pasją było fotografowanie. Uznaje się, że Promienny zachód słońca   jest odpowiednikiem znanego obrazu autorstwa norweskiego malarza Edvarda Muncha pt. Krzyk







Wojciech Fałat, który został dyrektorem Krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych po śmierci Jana Matejki, postanowił wyprowadzić ją na poziom akademii europejskiej, w tym celu powierzył rolę nauczania artystom młodym, obytym w sztuce światowej i propagującym nowe nurty. Wśród nich znaleźli się: Jan Stanisławski, Teodor Axentowicz, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański, Józef Pankiewicz. Jedynie Olga Boznańska odmówiła przyjęcia profesury, obawiając się wyjazdu z Paryża.

Wyspiański - katedra malarstwa religijnego i dekoracyjnego.
Stanisławski - katedra malarstwa pejzażowego
Mehoffer -katedra malarstwa dekoracyjnego
Pankiewicz - zapoczątkował naukę grafiki

Rektorzy Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych:
Jan Matejko, Wojciech Fałat, Leon Wyczółkowski, Teodor Axentowicz, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Wojciech Weiss

 
Top