św.Roch - patron od morowego powietrza

Według "żywotów", św. Roch przeczuwając zbliżającą się śmierć modlił się, aby został uleczony każdy, kto go w zaraźliwej chorobie wezwie o pomoc. Po jego śmierci w celi znaleziono wyryty na ścianie napis: „Ci, którzy zostaną dotknięci zarazą, a będą wzywać na pomoc św. Rocha, jako swojego pośrednika i patrona, będą uzdrowieni".

Św. Roch należy do tzw. Czternastu wspomożycieli czyli Świętych, których wstawiennictwo u Boga jest szczególnie skuteczne.

Jego kult pochodzi z XIV wieku, więc o jego życiu mamy tylko opowieści przekazywane  i zapewne ubarwiane, żeby nie powiedzieć legendy.

św. Roch pochodzi z Francji. Jego rodzice długo nie mogli doczekać się potomstwa. Modlitwy matki zostały wysłuchane i po wielu latach narodził się Roch, z czerwonym znamieniem w kształcie krzyża na piersi. Jego rodzice zmarli, kiedy miał dwadzieścia lat. Roch, niewiele się namyślając, rozdał majątek ubogim, odmówił przyjęcia po ojcu stanowiska wójta Montpellier i wyruszył w pieszą pielgrzymkę do Rzymu.

W XIV w. w Europie szaleją kolejne zarazy i Roch trafia do Włoch dokładnie w tym momencie, kiedy przez tamte tereny przewala się fala czarnej śmierci. Jego podróż zostaje opóźniona, ponieważ zamiast pielgrzymować, zaczyna zajmować się chorymi. 

Co więcej, przez jego ręce zaczynają się dziać uzdrowienia. Ludzie garną się pod jego opiekę, proszą go o modlitwę, bo widzą, że wielu z jego podopiecznych wraca nagle do zdrowia, szczególnie jeśli wykona nad nimi znak krzyża i krótko się pomodli.

Dociera ostatecznie do Rzymu, tam też zajmuje się chorymi. Kiedy fala zachorowań opada, wyrusza z powrotem do Montpellier, ale po drodze, w Piacenzy, znów natyka się na zarazę. Tym razem także on na nią zapada. Mieszkańcy wyrzucają go z miasta. Roch buduje sobie w lesie szałas, obok którego wybija cudownie małe źródełko, z którego czerpie wodę. Brakowało mu tylko żywności, ale i na to Bóg znalazł radę – codziennie przybiegał do niego pies. Nie dość, że przynosił mu zawsze bochenek chleba, to jeszcze lizał jego rany. Pieska tradycja nazwała Roszek.

Roch wyszedł z choroby i  jak tylko odzyskał siły, wyruszył dalej w drogę.

Podczas przekraczania granicy z Francją, został aresztowany. Nie rozpoznano w nim syna dawnego wójta Montpellier, wzięto go za to za szpiega. Został zamknięty w lochu w rodzinnym mieście i był torturowany. Dlaczego nie powiedział kim jest - nie wiadomo. Może nie chciał korzystać z opinii uzdrowiciela, która dotarła także i do Francji. W tym więzieniu zmarł po pięciu latach. Kiedy przygotowywano jego ciało do pogrzebu, dostrzeżono na jego piersi czerwony krzyż – znamię, z którego był znany. Błyskawicznie z godnego pogardy rzezimieszka opinia publiczna przemianowała go na świętego.

Zebrali ze sobą relikwie Świętego i pochowali je w parafialnym kościele. Potem przeniesiono jego relikwie do Voghera, a wreszcie do Wenecji, gdzie do dnia dzisiejszego można je oglądać w kościele wystawionym ku jego czci. 

Jeśli kiedyś zobaczycie przedstawienie mężczyzny w pielgrzymim stroju, który odsłania nogę z paskudną raną, i towarzyszy mu pies, stoicie właśnie twarzą w twarz ze św. Rochem. Został patronem chorych na zarazę i jego wizerunek pojawiał się we wszystkich szpitalach. Jest patronem lekarzy i aptekarzy.

Kult św. Rocha rósł z każdym rokiem. Kiedy soborowi w Konstancji z 1414 roku zagrażała epidemia dżumy zorganizowano publiczną procesję i modlitwy za wstawiennictwem św. Rocha. Jego znaczenie wzrosło znacząco po kolejnej epidemii, jaka nawiedziła Italię w latach 1477-79. Za pontyfikatu papieża Pawła III w Wenecji  i w Rzymie  powstawały bractwa św. Rocha, które opiekowały się chorymi. W Rzymie papież Aleksander VI wystawił ku jego czci kościół, papież Pius IV ufundował szpital, oddając go bractwu św. Rocha  

Na drzwiach włoskich domów umieszczano litery VSR (Vivat Sanctus Rochus), aby uchronić mieszkańców od zarazy. W Polsce jest wiele kościołów i kaplic św. Rocha zbudowanych jako wotum dziękczynne za to, że zaraza ominęła miejscowość po modlitwach do tego Świętego.

W Polsce najstarsza kaplica ku jego czci została ufundowana w Oławie w 1385 roku.

W Poznaniu jest kościół św Rocha - na zdjęciu - na Piotrowie za mostem św. Rocha

W samych Włoszech można napotkać aż 64 miejscowości o nazwie S. Rocco - św. Roch. 

Polska zna 16 miejscowości wywodzących swoją nazwę od imienia św. Rocha. 

Dawniej tradycją było, by w dzień św. Rocha 16 sierpnia na wsiach rozniecać nowy ogień tradycyjnym sposobem, przez tarcie kawałków drewna. Następnie palono zioła poświęcone poprzedniego roku na uroczystość Matki Bożej Zielnej oraz palmy wielkanocne, a ksiądz egzorcyzmował "od zarazy powietrza i mizernego żywota". Dodatkowo przeganiano krowy przez dym z ziół, aby chronił je od chorób.

W łacinie średniowiecznej Rochu znaczy skała, urwisko, przepaść - imię męskie oznaczające tego, który jest mocny i trwały jak skała, francuski odpowiednik łacińskiego imienia Petrus czyli  Piotr.

Litania do Świętego Rocha

Patrona od morowego powietrza.

Kyrie elejson, Chryste elejson.
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Ojcze z nieba Boże zmiłuj się nad nami!
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami!
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami!
Święta Trójco jedyny Boże zmiłuj nad nami
Święta Maryjo, - módl się za nami!
Święta Boża Rodzicielko,
Święta Panno nad pannami,
Święty Rochu, Chrystusa wyznawco,
Święty Rochu, drogi klejnocie wszystkiego świata,
Święty Rochu, patronie chorych i konających,
Święty Rochu, godny Synu i ozdobo królestwa francuskiego,
Święty Rochu, ojcze ubogich najłaskawszy,
Święty Rochu, wzgardzicielu świata najmężniejszy,
Święty Rochu, pielgrzymie ziemski najcierpliwszy,
Święty Rochu, obywatelu niebieski najchwalebniejszy,
Święty Rochu, najosobliwszy patronie od powietrza morowego,
Święty Rochu, cudotwórco wielki Chrystusów,
Święty Rochu, obrońco wiary świętej najpotężniejszy,
Święty Rochu, przedziwny Chrystusowego ubóstwa naśladowco
Święty Rochu, najtroskliwszy wdów i sierot opiekunie,
Święty Rochu, żarliwy dusz miłośniku,
Święty Rochu, lekarzu chorób ludzkich najskuteczniejszy
Święty Rochu, wizerunku prawdziwej pobożności,
Święty Rochu, wodzu w drodze cnót najdoskonalszy,
Święty Rochu, przykładzie cudowny Ducha apostolskiego,
Święty Rochu krzyża Pańskiego miłośniku najcierpliwszy,
Święty Rochu, życiem Aniele najniewinniejszy,
Święty Rochu, wielki i skuteczny Patriarcho ludu Bożego,
Święty Rochu, darem i Duchem Boskim Przedziwny Proroku,
Święty Rochu, najgorliwszy nieumiejętnych doktorze,
Święty Rochu, prawdziwy życia Chrystusowego wyznawco,
Święty Rochu, najmocniejszy Panieńskiej czystości obrońco,
Święty Rochu, w którym wszystkich Świętych zasługi z Boskiej dobroci szanujemy i czcimy,
Święty Rochu, całego świata Patronie od zarazy morowego powietrza,
Święty Rochu, w szpitalach służący,

Boże, w Trójcy świętej jedyny,
Przez zasługi świętego Rocha, gorliwego miłośnika Twego,
Abyś od powietrza, głodu, ognia i wojny wybawić raczył,
Abyś nas od skazy grzechowej zachować raczył,
Abyś nas, za przykładem świętego Rocha, w służbie Twojej świętej utwierdzić raczył,
Abyś nam, synom i córkom jego, pokój, zgodę i miłość prawdziwą dać raczył,
Synu Boży, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie!
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami!
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson!

10 Ojcze nasz... - 10 Zdrowaś Maryjo...

Módlmy się. Boże, któryś błogosławionemu Rochowi, przez Anioła Swego, przyobiecał, że każdy, pobożnie go wzywający, od wszelkiego morowego powietrza wolnym zostanie, daj nam, prosimy Ciebie, aby, którzy jego pamiątkę nabożnie obchodzimy, mocą zasług jego, od śmiertelnego powietrza ciała i duszy byli zachowani. Przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa, który z Tobą żyje i króluje, Bóg na wieki wieków. Amen.