Św. Sylwester i zabawa sylwestrowa

Zwyczaj świętowania sylwestra wiąże się z legendą ze św. Sylwestrem. Ludzie wierzyli, że papież św. Sylwester w roku 317 zamknął w podziemiach Watykanu smoka. Zgodnie ze starą przepowiednią Sybilli, smok miał się wydostać na wolność w rocznicę śmierci świętego i zniszczyć świat, gdy rozpocznie się rok tysięczny. 31 grudnia 999 roku wszyscy byli przerażeni. Kiedy po północy nic złego się nie stało, wybuchła ogromna radość i ludzie zaczęli świętować na ulicach. I tak to pierwszy raz noc sylwestrowa była obchodzona w 1000 roku. Ale to tylko legenda.

31 grudnia to wspomnienie św. Sylwestra  do którego modlono się o szczęśliwy i pomyślny nowy rok. Był 31 papieżem przez ponad 20 lat od 314 roku czyli rok po edykcie mediolańskim Konstantyna Wielkiego kończącym falę prześladowań. Pontyfikat Sylwestra I nieomal pokrywa się z latami, w których władzę nad rzymskim imperium sprawował Konstantyn. Stąd później zrodziło się wiele legend o synowskim stosunku cesarza do papieża. Często jest przedstawiany z cesarzem oraz  z jego matką św. Heleną. Według religijnej tradycji zasługą jego był udział w odnalezieniu Krzyża Świętego i nawrócenie św. Heleny.

Za czasów pontyfikatu papieża Sylwestra I w 325 roku odbył się pierwszy sobór powszechny w Nicei, który określił naukę o Trójcy Świętej i bóstwie Chrystusa oraz sformułował pierwsze wyznanie wiary a niedziela została uznana za święto państwowe.

W tym też czasie  zbudowano bazyliki św. Jana na Lateranie i św. Piotra w Watykanie. Sylwester I dokonał obrzędu uroczystej konsekracji obu świątyń. Odtąd każda świątynia była konsekrowana w podobny sposób.

Zmarł 31 grudnia 335 r. Data ta wydaje się pewna, gdyż spotykamy ją w najdawniejszych dokumentach. Jego święto obchodzi się od V wieku. Śmiertelne szczątki papieża spoczęły w katakumbach św. Pryscylli, gdzie w VII wieku wystawiono ku jego czci bazylikę. Obecnie relikwie św. Sylwestra I znajdują się niedaleko miasta Modena.

W roku 1841 papież Grzegorz XVI ustanowił Order św. Sylwestra, przyznawany osobom świeckim, niekoniecznie katolikom za wybitne zasługi w pracy zawodowej lub wybitne osiągnięcia w różnych dziedzinach sztuki. Otrzymali je m.in. Wanda Błeńska z Poznania, lekarka i misjonarka trędowatych w Ugandzie oraz  Stefan Jurga  rektor UAM Poznań w latach 1996-2002.



Zanim Nowy Rok ustalono na 1 stycznia, obchodzono go w Rzymie 1 marca a rok trwał 10 m-cy.

Celtycki Nowy Rok przypadał na koniec lata a w wigilię Nowego Roku przypadał u Celtów dzień zmarłych. Babilończycy obchodzili początek roku wiosną a Egipcjanie pod koniec września, kiedy wylewał Nil

Juliusz Cezar w porozumieniu z wybitnymi astronomami i matematykami, wprowadził w 46 r. p.n.e. kalendarz juliański. Zastąpił on księżycowy kalendarz rzymski. Jego zreformowana w XVI wieku wersja zwana kalendarzem gregoriańskim, obowiązuje do dziś w większości krajów na świecie

Zwyczaje przeżywania nocy sylwestrowych pojawiły się dopiero  na początku XX wieku. Na przykład w Danii zeskakiwano z krzesła o północy, a w Hiszpanii od 1909 wraz z każdym uderzeniem zegara zjada się jedno winogrono.

W Polsce arystokracja  witała Nowy Rok toastem Tokaja, białego, deserowego wina pochodzącego z Węgier.  Zwyczaj witania Nowego Roku szampanem pojawił się w Polsce dopiero w okresie powojennym.