30 gru 2023

4. Wyspa Malta - Megality, Rycerze Maltańscy i koty


Główny post o Malcie  jest tutaj, samodzielne wycieczki opisałam tutaj zeszłoroczny pobyt w Mellieha jest tutaj a tegoroczny tutaj

W tym roku zafascynowały mnie tajemnicze megalityczne budowle Malty.

Cały świat usiany jest tymi  prehistorycznymi  konstrukcjami  z wielkich głazów. W Europie czas budowy większości z nich przypada na neolit lub wczesną epokę brązu (ok. 6 000-2 000 lat p. n. e.)

Patrząc na nie, zadajemy sobie pytanie: jak oni to zrobili i czym.

Najstarsza odkryta budowla na świecie znajduje się w Gebekli Tepec na terenie Turcji, Malta jest druga w kolejce.

Na Malcie są 23  kompleksy 7 zostało wpisanych na listę UNESCO. Ich przeznaczenie do końca nie jest znane, przypuszcza się, że były to świątynie, miejsca kultu i obserwatoria astronomiczne. Są tysiąc lat starsze od piramid w Gizie i 500 lat starsze od Stonehenge.

Głazy nie są połączone żadną zaprawą, bloki ważą nawet po 50 ton.
Budowle mają kształt koniczyny, główny korytarz i półkoliste absydy.
Budowla ma jeden otwór, przez który w określony dzień wpadała smuga światła.

Około 2500 roku p.n.e. lud budowniczych opuścił Maltę i była ona niezamieszkała przez kilkaset lat.

Ggantija na Gozo-– nazwa pochodzi od legendy o gigantach, którzy mieli wznosić te budowle. Kompleks dwóch świątyń  liczy ok. 5800 lat jest  najstarszy i najlepiej zachowany. Do naszych czasów zachowały się zewnętrzne mury, miejscami sięgające 6 metrów.  Znaleziono tu kości zwierząt, więc pewnie ofiary. Były orientowane w kierunku południowo-zachodnim, co ma związek z równonocą wiosenną i jesienną.





Tarxien - Obiekty wzniesiono z obrobionych bloków skalnych i ozdobiono rytymi i malowanymi dekoracjami. Kompleks dzieli się na pięć części. W 1914 roku odkrył to miejsce rolnik orzący pole. Ściany mocno zdobione motywem spirali, popularnym dla neolitu . Dojazd ze stolicy autobusami 81/82/85/88 jedzie się16 min.

Hypogeum ( pod ziemią) - składa się z 3 poziomów sal i korytarzy. Najniższy jest 14 m pod ziemią. Jest tu niezwykłe zjawisko akustyczne, dźwięki niskie odbijają się echem, wysokie nie. Przypuszcza się, że wprowadzano się  tutaj w trans dźwiękami. Tu znaleziono 7 tys. szkieletów a między nimi 11 dziwnie wydłużonych czaszek, podobnych do tych  egipskich  czy z Peru. Wydłużone czaszki pozbawione są szwu ciemieniowego a brak tego szwu wg lekarzy jest praktycznie niemożliwy.




Mnajdra i Hagar Qim (stojące kamienie)-  Na południu wyspy, na odludziu. Tu znajduje się najdłuższy monolit użyty do budowy o długości 6 m.




Jeszcze wcześniejsze świadectwa pobytu ludzi na Malcie znaleziono w jaskini Ghar Dalam i datowane są na 5400 p.n.e. 












Kolejną tajemnicą Malty są kamienne koleiny, tak nazwane ale  nie wiadomo do czego służyły.











Neolit - ostatni okres epoki kamienia, gdzie używano kamienia gładzonego, w poprzednim paleolicie używano kamienia łupanego.

                                                                        ...

2. Zakon Maltański to osobliwość prawa międzynarodowego. ma własne paszporty, znaczki, walutę, tablice rejestracyjne i ambasadorów przy rządach wielu państw. Uznawany jest przez rządy 103 państw, prowadzi działalność charytatywną w 40.


Do Zakonu Maltańskiego nie można się zapisać – można tylko zostać do Niego zaproszonym przez innych członków Zakonu.

Są 3 poziomy przynależności do zakonu: Kawalerowie profesyjni - składają śluby zakonne ale nie muszą mieszkać we wspólnocie, 2 poziom przyrzeka posłuszeństwo, 3 poziom niczego nie przyrzeka ale zobowiązuje się żyć zgodnie z zasadami kościoła katolickiego i zakonu.




Zakon posiada tylko 3 budynki - Główny Pałac Maltański i willę w  Rzymie i na zdjęciu  Fort Saint Angelo w Birgu na Malcie.

Od początku był organizacją charytatywną. Jego pełna nazwa brzmi: "Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana z Jerozolimy, z Rodos i z Malty” i w tej nazwie zawarta jest jego historia.

W 1070  kupcy z włoskiej Amalfi założyli w Jerozolimie hospicjum dla ubogich pielgrzymów, biorąc za patrona właśnie św. Jana dlatego Joannici .Potem był szpital na 2 tys. łóżek- stąd nazwa szpitalnicy. Zakon sprowadzał z Europy najlepszych lekarzy i chirurgów. W 1113 papież uznał zgromadzenie za zakon religijny. Aby bronić pielgrzymów i chorych powstały oddziały rycerskie do których przyjmowano szlachetnie urodzonych rycerzy z każdego państwa. Było 8 domów zależych od języka rycerzy. Na zdjęciu Dom Kastylijski




Pałac Wielkiego Mistrza - można zwiedzać tylko z przewodnikiem. Od 1800 był rezydencją brytyjskich gubernatorów a teraz jest siedzibą prezydenta Malty i parlamentu.









Po upadku Królestwa Jerozolimy, osiedli na Cyprze a potem 2 wieki na Rodos  zdobył wyspę Sulejman Wspaniały, aby ostatecznie osiąść na Malcie aż do 1798, kiedy wyspę zajął Napoleon. 


Krzyż maltański był symbolem Republiki Amalfi. Reprezentuje 8 cnót rycerkich .

W Polsce zakon by obecny np. w bitwie pod Legnicą w 1241. Należał do niego np. Książę Józef Poniatowski, Józef Piłsudski, Władysław Anders.

Najsłynniejsze zakony rycerskie to rozwiązany zakon Templariuszy i istniejące do dzisiaj Joannici i Krzyżacy.


                                                                        ...

Koty na Malcie są traktowane z szacunkiem, to one czyszczą wyspę ze szczurów. Są wszędzie w dużych ilościach, nawet w hotelach gdzie dodatkowo pełnią rolę maskotek do głaskania.




Na wyspach Malta i Gozo jest ich 300 tysięcy. Większość jest wykastrowana aby tej liczby nie powiększać.














Są dobrze wykarmione i mają swoje budki do mieszkania.













Pomnik kota w Sliemie.














Przed restauracją, kiciuś zapewne po obiedzie.



Znak ten ustawia się na terenach gdzie często koty się przemieszczają


1. Malta w 2 połowie listopada - link tutaj

2. Malta - samodzielne wycieczki - link tutaj

3. Malta w 1 połowie listopada - link tutaj

4. Malta - megality, rycerze maltańscy i koty - link tutaj

5. Malta w 1 połowie stycznia - link tutaj

6. Malta- pogoda i hotele - link tutaj

7. Malta-plaże -link tutaj

8. Malta poza szlakiem - link tutaj

9.Hilton na Malcie - link tutaj

Filmik o Malcie -link tutaj 

11 lis 2023

3. Wyspa Malta w 1 połowie listopada

Pierwszy raz na Malcie byłam 2 lata temu w  2 połowie listopada, było słonecznie, ciepło i dużo zwiedzałam - link o Malcie tutaj a do samodzielnych wycieczek tutaj



Teraz chciałam sprawdzić jak jest na Malcie wcześniej w 1 połowie listopada. Byłam 03-10.11, jest dużo cieplej niż w 2 połowie, są tu temp. 25-27 stopni w cieniu, czyli w słońcu upał. Jest to pogoda dla tych co bardziej lubią plażować i pływać w cudownie ciepłej i niesamowicie szmaragdowej wodzie w morzu.



Dlatego wybrałam hotel db Seabank Resort & Spa Mellieha ponieważ jest tuż przy największej plaży na Malcie. Wejście do wody jest długie i płaskie, jest to zatoka więc woda jest ciepła bez dużych fal.





Dla tych co nie lubią czytać:

Co jeszcze można robić w upalną pogodę na Malcie  w tej okolicy.

  1.  Błękitna Laguna - 10 min autobusem
  2.  plaża Paradise Bay - 10 min autobusem
  3.  piękne plaże Golden Bay i obok Ghajn Tuffieha - 20 min autobusem
  4.  plaża Armier -pieszo pół godziny

Krótkie spacerki wokół hotelu  po śniadaniu bo chłodniej :

  1.  Czerwona wieża 
  2.  Rezerwat ptaków jest tam ich 2 tys.
  3.  Filmowa wioska Popeya 1,4 km
  4.  Na zdjęciu napisałam promenada a jest to właściwie chodnik przy ulicy, ale można dojść aż na  koniec cypla.
  5.  Do miasteczka Mellieha a w nim kościół, kaplica i grota, schrony i wieża.




Plaża w Mellieha składa się z 2 części przedzielonej skałami i roślinnością.









Plaża bliżej hotelu z przepięknym widokiem na miasto i kościół na skale.








Druga dłuższa część piaszczystej  plaży  z płytkim morzem i widokiem na Czerwoną wieżę.







Błękitna Laguna (1)

Przed hotelem jest przystanek autobusowy i do Cirkewwy jedzie się 10 min autobusem  221,222,101 wysiadamy na ostatnim przystanku w porcie i stateczkiem za 15 e w 2 strony dowiozą nas na wyspę Comino.




Mnie najbardziej urzekła granatowa woda w morzu, nie jak w Bałtyku buroszara. Jakby płynęło się w nasyconym atramencie.






Po drodze statek zatrzymuje się koło punktów widokowych jaskiń i klifów.








Woda w Błękitnej Lagunie jest oczywiście błękitna.









Plaża jest mini jakieś 4 m2 ... 








Leżaki są też na skałach. Widać wyspę Gozo.









Są tu budki z jedzeniem i napojami.

















Autobusem 101 też w kierunku Cirkewwy dojedziemy do plaży Paradise Bay (2) ok 10 min. Jest to mini plaża, bardzo polecana ale wg mnie mocno rozczarowująca. Autobus 101 jedzie do samej plaży, opcjonalnie  można wysiąść z każdego autobusu do Cirkewwa ale z głównej drogi jest długi spacer przez pustkowie.




Tym samym autobusem 101 ale w drugą stronę ok. 20 min dojedziemy do dwóch plaży  Golden Bay(3) i obok plaża Ghajn Tuffieha.


Armier Bay (4) pól godz. drogi od hotelu. obok siebie dwie plaże. Kawałek trzeba iść...






Wokół hotelu też jest kilka opcji spacerów.



1. Czerwona wieża św. Agaty - z końca plaży idzie się skrótem przez tereny Natura 2000. Nie byłam ale codziennie widziałam ją z balkonu.












2.Rezerwat ptaków - wejście na przeciwko plaży.














3. Wioska Popeya 1,4 km od hotelu, można autobusem 101









4. Przy morzu  można dojść aż na koniec cypla.






5. Do miasteczka można podjechać autobusem, ponieważ jest pod górkę. Pieszo ok 10 min.




 Idąc od przystanku (1) zwiedzanie zaczynamy od Groty Madonny (2)  w skale po wejściu znajdujemy się najpierw w przedsionku. Jest w nim źródło wody o podobno cudownych właściwościach.











Obok  jest Kaplica w skale (3)  pod kościołem. 

Według przekazów miał ją odwiedzić apostoł Paweł, gdy przebywał na Malcie w roku 60–tym po rozbiciu się o pobliskie skały statku, którym płynął z Palestyny do Rzymu.

Zaś 26 maja 1990 roku odwiedził ją i modlił się w niej papież Jan Paweł II






Jest tu  najstarszy fresk Maryi na skale wg wierzeń miał ją namalować św. Łukasz ale fresk jest starszy.













Na bocznych ścianach dziedzińca umieszczono jednolite, duże tablice z białego marmuru, z wykutymi na nich tekstami modlitwy do Matki Bożej z Mellieħy w kilku językach, w tym polskim.









W tej samej skale co grota  w  latach II wojny światowej wykuto ręcznie jeden z największych na Malcie kompleksów podziemnych schronów (4), obecnie Muzeum II Wojny Światowej – Mellieha Shelters. Jego korytarze mają łączną długość ponad 500 metrów. Rodzina 5-6 osobowa dostawała zgodę na wykucie małego pokoju o szer 1.8 m. Bilet 2,40 e . Te schody są zaraz obok wejścia na teren kaplicy.





Dalej możemy pospacerować po miasteczku (5), które leży na wzgórzach i ma dużo schodów.







Wracając możemy zajrzeć do kościoła(6) na skale, ale często kościoły są zamknięte poza godzinami mszy.












Idąc dalej zobaczymy jak wygląda cmentarz na Malcie (7) 















a za nim jest punkt widokowy (8) na zatokę z kawiarnią. Widać z niego sąsiednią wyspę Gozo.














Hotel db Seabank & spa z bardzo dużym basenem i wielką ilością leżaków wokół. W 1 połowie listopada woda w basenie jak najbardziej do pływania.  Jedyne czego mi brakowało to oświetlonej wieczorem uliczki ze sklepami aby po kolacji o 19.00 jak jest już ciemno wyjść jeszcze na spacer. Niedaleko hotelu jest tylko jeden sklep.








Teren pięknie ukwiecony i duży w porównaniu do innych hoteli na Malcie. 














Ma wyjątkowo dużą ofertę sportową i dla dzieci i dla dorosłych. Pierwszy raz grałam tutaj w bule (Boccia).















Pyszne posiłki  z widokiem na morze.
















Pokoje przestronne. Nie potrzeba brać przejściówki do prądu , bo są gniazdka USB do ładowania telefonów.














z nowoczesną dużą łazienką.















Pokoje od lądu mają też ładny widok, natomiast te z widokiem na morze są od ulicy i na pewno jest hałas aut.














czyli od strony basenu najlepiej :) 
















To co mnie zachwyciło to porozstawiane wokół basenu i na piętrach w hotelu stacje wody osmotycznej czyli oczyszczonej, dostępnej dla wszystkich, więc nie trzeba kupować wody mineralnej w butelkach.





Podsumowując 1 połowa listopada jest cudowna do pływania w ciepłym jeszcze morzu i odpoczywania pod parasolem na plaży i krótsze spacery rano gdy jest chłodniej.

Gdyby pojawiły się chmury i temp. spadłaby do takiej w której spacery są przyjemne - opis samodzielnych wycieczek polecam tutaj 

Najbliżej 10 min autobusem 41/42/221/222/250- wysiąść w Xemxija (1) przy zatoce z łódkami i dalej spacer piękną promenadą w Buggiba przy morzu tak daleko jak nam się chce. Też w  10 min tymi samymi autobusami ale  w drugą stronę jest do Cirkewwa i dalej promem na GOZO (2)

Do stolicy (3) to już jest 1 godz, jazdy a do rybackiej wioski Marsaxlock (4) - dwie godziny.
Do Mdiny - miasta ciszy (5) jedzie się z przesiadką też z 2 godz. A Klify Dingli (6) i Błękitna grota(7)
są wg mnie przereklamowane.

Bilety kosztują poza sezonem 2 e i są ważne 2 godz. z przesiadkami. Dobrze mieć drobne, bo nie we wszystkich autobusach działają czytniki kart bankowych a z grubych nie wydadzą.






                                                                ------------------

1. Malta w 2 połowie listopada - link tutaj

2. Malta - samodzielne wycieczki - link tutaj

3. Malta w 1 połowie listopada - link tutaj

4. Malta - megality, rycerze maltańscy i koty - link tutaj

5. Malta w 1 połowie stycznia - link tutaj

6. Malta- pogoda i hotele - link tutaj

7. Malta-plaże -link tutaj

8. Malta poza szlakiem - link tutaj

9.Hilton na Malcie - link tutaj

Filmik o Malcie -link tutaj